Doğu Anadolu Bölgesi’nde önemli bir konuma sahip olan Güroymak, yüzyıllar boyunca farklı uygarlıkların etkisi altında kaldı. Bölgedeki arkeolojik bulgular, ilçenin yerleşim geçmişinin binlerce yıl öncesine dayandığını ortaya koyuyor. Tarihçiler, Güroymak’ın M.Ö. dönemlerden itibaren bölgenin önemli bir yerleşim merkezi olduğunu aktarıyor. Urartu, Pers, Roma ve Bizans imparatorluklarının ardından Selçuklular ile Osmanlı hâkimiyetine giren ilçe, bu dönemlerde ticaret yolları üzerindeki stratejik konumuyla dikkat çekti.
Osmanlı döneminde Nahiyek ve Norşin adlarıyla bilinen bölge, farklı sancaklara bağlı olarak idari açıdan önemli bir rol üstlendi. Cumhuriyet’in ilanıyla birlikte ilçe statüsü kazanan Güroymak, Bitlis’in sosyal, kültürel ve ekonomik yapısında güçlü bir yer edindi.
PEKİ, GÜROYMAK İSMİ NEREDEN GELİYOR?
Güroymak isminin kökeni bölgenin sosyal yapısını yansıtıyor. 'Gür' kelimesi Türkçede 'bol, çok, yoğun' anlamına gelirken 'Oymak' kelimesi ise 'aşiret, topluluk' anlamını taşıyor. Bu iki kelimenin birleşimi olan 'Güroymak', geçmişte bölgede yaşayan kalabalık aşiretleri ve toplulukları simgeliyor. İlçenin eski adı olan 'Norşin' ise Kürtçe kökenli olup 'ışık yeri' veya 'nur saçan yer' şeklinde yorumlanıyor. Cumhuriyet döneminde yapılan idari düzenlemeler sırasında Norşin adı değiştirilerek Güroymak resmiyet kazandı. Böylece ilçenin hem tarihsel hem de kültürel çeşitliliği isim kökenine de yansımış oldu.