AKDENİZ Üniversitesi (AÜ) İnşaat Mühendisliği Bölümü Geoteknik Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Nihat Dipova'nın Konyaaltı Sahili'ne yönelik hazırladığı çalışma, 7.5 kilometre uzunluğundaki Konyaaltı Sahili'nin, kıyı erozyonuyla hızla yok olduğunu ortaya koydu. Prof. Dr. Dipova, farklı tarihlere ait topoğrafik ölçümlerin ve uydu görüntülerinin karşılaştırılması yolu ile hazırladığı çalışma sonucunda, bir yıldan kısa sürede 1 hektara yakın kumsal alanın erozyonla yok olduğunu tespit etti.
KUM VE TAŞ OCAKLARI ETKİSİ
Erozyonun nedeni olarak bölgedeki kum ve taş ocaklarına vurgu yapılırken, Boğaçayı rekreasyon çalışmasının da süreci hızlandırdığı savunuldu. Raporda şu tespitlere yer verildi: 'Sahilin kum-çakıl ihtiyacı uzun yıllar şehir merkezine en yakın olan Boğaçay yatağından karşılanmıştır. 1934'ten 2016 yılına kadarki sürede sahilde yaşanan erozyonla ortalama 50 metre gerileme ölçülmüştür. Boğaçay rekreasyon alanı projesinin uygulanmasından sonraki 10 aylık dönemde ise Konyaaltı Sahili boyunca 9 bin 748 metrekare kumsal alan kaybedilmiştir. Kıyı çizgisinde en fazla gerileme 19 metre olarak ölçülmüştür.'
'SEDİMAN REJİMİ DEĞİŞTİ'
Boğaçay rekreasyon alanı projesinin gölet bölümünün Eylül 2018'de su tutmaya başladığı belirtilen raporda, şöyle denildi: 'Haziran 2019'a gelindiğinde gölet içinde aşırı sucul bitki ürediği ve gölet tabanının belirgin bir şekilde dolmaya başladığı fark edildi. Göletin kuzeyinde çay yatağında ise iri taneli sediman çökelmişti. Bu bulgular Boğaçay rekreasyon alanı projesinin çayın sediman rejimini değiştirdiğine işaret etmiş ve muhtemel bir sonuç olarak kıyıda erozyon oluşup oluşmadığının araştırılmasını gerekli kılmıştır.'
'DRAMATİK SONUÇLAR'
Maxar Technologies uydu görüntü arşivinde bulunan, kazının devam ettiği döneme ait 5 Ekim 2018 tarihli görüntü ile 19 Ağustos 2019 tarihli görüntü karşılaştırılıp Konyaaltı sahilinin bu sürede ne kadar değiştiğinin araştırıldığı belirtilen raporda, 'Antalya'nın simge değeri olan bu kumsalda kıyı erozyonu önlem alınmazsa birkaç yıl içinde dramatik sonuçlar doğuracaktır. Turistik amaçla kullanılan kumsalın azalması ve kumsal gerisindeki kentsel altyapının zarar görmesi, Antalya ekonomisi için telafisi zor kayıplar olacaktır' denildi.
Raporda, kumsalı beslemesi gereken çay sedimanı kıyıya ulaşamadığı sürece kumsal kaybının devam edeceği belirtilerek, 'Geçmiş dönemde gerçekleşen kumsal kaybının geri kazanılması, gelecekte yaşanması muhtemel erozyonun önlenmesi için akarsu sediman rejiminin ve akarsu taban kotunun yeniden düzenlenmesi gerekmektedir. Çay yatağında tekrar kum-çakıl malzeme ocağı işletilmesi kesinlikle gündeme getirilmemelidir' ifadelerine yer verildi.
ÇÖZÜM NE OLABİLİR?
Araştırmayı hazırlayan Prof. Dr. Nihat Dipova, erozyon beklentisinin olduğunu ancak bu kadar kısa sürede bu büyüklükteki erozyonun kendisini dahi şaşırttığını söyledi. Prof. Dr. Dipova, tedbir alınmazsa kıyı erozyonunun devam edeceğini vurguladı. Önlem konusunda mahmuzların çözüm olmayacağını belirten Prof. Dr. Dipova, 'Akarsu rejimi ile bir çözüm üretmemiz gerekiyor. Farklı bölgeler için farklı çözümler getirilmesi gerekiyor. Bunun çalışmasını yaptık. Makale yayım aşamasında. İyileştirme çalışmalarının bir kısmı, Boğaçayı bölgesindeki rekreasyon çalışmalarını kapsıyor. Yeniden rejim düzenleme gerekebilir' diye konuştu. (DHA)