Kurtuluş Savaşı zaferle sonuçlanmış ve her alanda yapılacak çok iş vardır.
Mustafa Kemal Atatürk’ün kurduğu Cumhuriyet, devrim kanunları ile sağlama alınır.
Yapılacak ilk iş cahilliğin önünü almak olacaktır.
Bunun için de kadrolara, öğretmenlere ihtiyaç duyulmaktadır.
Cumhuriyet düşüncesinin Anadolu’ya, köylere taşınması düşünülür.
Savaştan çıkmış ulusun yüzde 20’si okur yazardır.
Köylerde 1 milyonun üzerinde çocuk öğretmen beklemektedir.
17 Nisan 1940’da Köy Enstitüleri Kanun Tasarısı yasalaşır.
Dünyanın gözü Türkiye’ye döner!
Türkiye’nin Rönesansıdır Köy Enstitüleri.
Peki, bu dönemin mimarlarından kim köy çocuklarının babası olacaktır.
İsmail Hakkı Tonguç.
Tonguç Baba.
Türkiye’de aydın yaratan fabrikanın, Köy Enstitülerinin fikir babası.
Hayatının tamamını eğitime adamış bir aydın.
Bu yoksul ulusun Avrupa’ya okumaya gönderdiği bir öğrenci.
Bir eğitim devrimcisi olarak ülkesine döner.
Ülkenin her yerinde öğretmenlik yapar. Köy köy dolaşır.
Çağın ilerisinde bir eğitim modelinin yaratıcısı, uygulayıcısı olacaktır.
Üretmek için öğretmek prensibinin yılmaz savunucusudur.
Öğrencilere öğretmen misyonu veren sistemin kurucusudur.
Eğitim sistemine tarımı, sanatı, bilimi yerleştiren bir ileri görüştür.
Ağalığa karşı çıkan, eğitimle başkaldıran bir devrimcidir.
Eğitim gibi üretimde de devrim yaratan bir yurtseverdir.
Ezber yerine düşünmeye, üretmeye dayalı eğitim sistemini savunur.
Bir misyonu vardır;
Öğretmek için öğretmek prensibi ile değil, üretmek için öğretmek prensibi ile kurulan Köy Enstitüleri ile Türkiye’de sanatçı ve bilim adamlarının ortaya çıkmasını sağlamak.
Bunu başardı da;
Fakir Baykurt, Talip Apaydın, Mahmut Makal ve diğerleri o kapıdan geçti.
O’na göre eğitimi kurtaracak tek yol, bilgiyi ezberleyerek öğrenmenin aksine bilgiyi üreterek ve uygulayarak öğreten bir eğitim sistemi oluşturmaktı.
Başardı da;
O dönemde çok sayıda Köy Enstitüsü açıldı, çok öğretmen çıktı o okuldan.
Öğrenciler, müzikte Mozart’ı çaldı, şiirde Shakespeare, edebiyatta dünya yazarlarını okudu.
Ezber yerine üreten ve uygulayan, düşünen ve eleştiren Köy Enstitüleri sistemi ne yazık ki herkesin birbirini suçladığı karanlık nedenlerle 1948 yılında tamamen kapatıldı.
Eğitimde Rönesans kapandı
İsmail Hakkı Tonguç, 23 Haziran 1960’da vefat etti.
O eğitim sistemi geri gelir mi?
Anısına sevgi ve saygıyla.