TÜRKİYE'NİN deprem haritası yeniden güncellendi ancak Türkiye'nin birçok noktasında risk hala devam ediyor. Akdeniz Üniversitesi Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü öğretim üyesi Doç. Ramazan Özçelik, geliştirdiği projelerle, daha az bir maliyetle binaların iç ve dış yapılarını güçlendirerek olası bir depremde riski en aza indirgiyor. Bu projelerle TÜBİTAK'tan destek alan Doç, Özçelik, şimdiki hedeflerini bu metotları Antalya'nın tarihi yerlerinde uygulayarak sismik bir harita çıkarmak istediklerini anlattı.
TÜBİTAK DESTEKLİ PROJE
2002 yılında Akdeniz Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü'nden mezun olan Doç. Ramazan Özçelik, yüksek lisans ve doktorasını Orta Doğu Teknik Üniversitesi'nde tamamlamasının ardından 2011 yılında yeniden Akdeniz Üniversitesi'nde çalışmaya başladı. Deprem, deprem sırasında binaların davranışları ve binaların depreme karşı güçlendirilmesi konularında çalışmalar yapan Doç. Özçelik, ''2011 yılında Antalya'ya geldikten sonra çalışmalarıma başladım. Bu dönemde 'Burkulması engellenmiş çelik çaprazların geliştirilmesi ve depreme karşı betonarme yapılarda kullanılması' adlı projemi hayata geçirdim. Bu çalışmam kapsamında TÜBİTAK'tan burs aldım ve geçtiğimiz günlerde araştırmalarımı tamamladım, sonuçları Antalya'daki mühendisler ile paylaştık ve şimdi patent başvurumuzu yaptık. Sonuçlarını bekliyoruz'' dedi.
ANTALYA'DA UYGULANDI
İlk çalışma kapsamında Antalya'da birçok binada tarama yaptıklarını belirten Doç. Özçelik, ''Peki, bunu nasıl uyguluyoruz? Aldığımız doneleri inceledikten sonra kolonların güçlendirilmesi için çelik bölmeler ekliyoruz ve sorun hala giderilmez ise ekstra kolonlar ekliyoruz. Bu uygulamaları binanın duvarlarında da yapıyoruz. Yoğun bir çalışma sürecinde Antalya Tarım İl Müdürlüğü'nün binasını bu yöntemle güçlendirdik. Şu an kullanılıyor. Bu yöntem çok daha kısa sürede tamamlanıyor ve binayı yıkıp yeniden yapmaya oranla çok daha ucuza mal oluyor. Bir binayı yıkıp yeniden yapmak 10 birim ise benim geliştirdiğim bu yöntemle bunu 4 birimde halledebiliyoruz. Ölçümlerde 4 birimin üzerinde çıkarsa zaten uygulanmasını tavsiye etmiyorum. Yaklaşık en düşük yüzde 60'lık bir kar söz konusu oluyor'' şeklinde konuştu.
DIŞTAN GÜÇLENDİRME ARAŞTIRILIYOR
Bu araştırmanın ardından bir araştırmaya daha başladığını anlatan Özçelik, şunları söyledi: ''İlk araştırmamızın sonuçlarını uygularken birçok kamu kuruluşlarından talep aldık. Ancak herkes işlerin aksamadan yapılmasını istiyor. Buna ben de hak veriyorum. 3-4 aylık bir süreçten bahsediyoruz ve özellikle bu süre kamu daireleri için oldukça uzun. Bu doğrultuda ikinci projemi hayata geçirdim. Şimdilik araştırma sürecindeyiz. Örnekler alıyoruz, deneyler yapıyoruz ve bu kez binaları dıştan güçlendirerek olası bir depremde zarar görmesine engel olmayı hedefliyoruz. Teknolojinin gelişmesiyle bina dışına yapılacak kaplamalar sayesinde bu güçlendirme çalışmalarının hiçbir belirtisi olmayacak. Bu yöntemimizi de tamamen olmasa bile yine Antalya İl Tarım Müdürlüğü'nde uyguladık.''
'KENTSEL DÖNÜŞÜM MALİYETLİ'
İkinci proje için de TÜBİTAK'tan destek aldığını söyleyen Doç. Özçelik, ''Bu projemizin sonuca ulaşması için 1-1,5 yıla ihtiyacımız var. Türkiye'de insanların yüzde 80'i deprem bölgesinde yaşıyor. Bu insanların çoğu sismik anlamda riskli binalarda oturuyorlar. Ya güçlendireceğiz ya da kentsel dönüşümle yeniden yapacağız. Ancak kentsel dönüşüm çok maliyetli ve çok uzun süren bir proje. Güçlendirme yaptığımız binalar, en azından 20-25 yıl rahatlıkla kullanılabiliyor'' diye konuştu.
'TARİHİ YERLERİ İNCELEYECEĞİZ'
Bu yöntemi Antalya'daki tarihi yerlerde de uygulamak istediklerini söyleyen Doç. Özçelik, şunları söyledi: ''Antalya'da ne yazık ki tarihi yerleri koruma adına adımlar atılıyor ancak sitatik koruması yok. Buraların sismik olarak güçlendirilmesi gerekiyor. Örneğin Kaleiçi. Koruma Kurulu, mimari açıdan inceliyor sadece. Aynı şekilde Yivli Minare, Perge… Antalya'nın çok fazla değeri var. Bu doğrultuda 2 yüksek lisans öğrencim ile bir çalışma daha başlattık. Biri, Yivli Minare'yi diğeri ise Korkuteli'deki barajın altında bulunan medreseyi sismik olarak inceleyecek. Koruma Kurulu'ndan izinlerimizi aldık. Öğrencilerimiz, bu iki yapının, sismik tehlike haritasını çıkaracaklar. Ciddi bir sorun görülürse güçlendirme çalışmalarımızı bu tarihi yerlerde de uygulamak istiyoruz. Sonuçta bu eserleri yıkıp yeni baştan yapmamız mümkün değil.'' (Abdullah ÖZKAN)
