TÜRKİYE Büyük Millet Meclisi (TBMM) Genel Kurulu’nda devam eden 2026 yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi üzerindeki görüşmeler, muhalefet ve iktidar arasında keskin tartışmalara sahne oluyor. Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Antalya Milletvekili Aliye Coşar, bütçenin 11’inci maddesi üzerine yaptığı konuşmada, Türkiye’nin uluslararası endekslerdeki gerileyişinden ekonomik krize, yargıdaki tablodan kayyum atamalarına kadar pek çok başlıkta hükümete yüklendi.
'RAKAMLAR DEĞİŞTİ AMA ZİHNİYET DEĞİŞMEDİ'
Bütçenin temel kaynağının halkın vergileri olduğunu hatırlatan Coşar, halkın ödediği vergilerin karşılığını alamadığını savundu. Konuşmasına iktidarın 23 yıllık yönetimini eleştirerek başlayan Coşar, şunları söyledi: "Yirmi üç yıldır hazırladığınız bütçe de rakamlar değişti, bakanlar değişti ama bir şey değişmedi, zengine daha çok servet, vatandaşa yokluğu ve yoksulluğu reva görmeniz. Bütçedeki rakamlardan önce yirmi üç yıllık AKP iktidarının zirve rakamlarından bahsedeceğim: 2025 İnsan Hakları Özgürlük Endeksi'nde Türkiye, 164 ülke içinde 130'uncu, 2025 Dünya Basın Özgürlüğü Endeksi'nde Türkiye, 180 ülke içinde 159'uncu sırada, 2025 Dünya Adalet Projesi Hukukun Üstünlüğü Endeksi'nde 142 ülke içinde 118'inci, Küresel Cinsiyet Eşitsizliği Raporu'na göre Türkiye, 2024'te 146 ülke arasında 127'nci."
'GIDA ENFLASYONU VE ÇOCUK YOKSULLUĞUNDA ZİRVEDEYİZ'
Türkiye’nin ekonomik ve sosyal göstergelerdeki durumunu OECD verileriyle ortaya koyan Aliye Coşar, "38 OECD ülkesi arasında yargıya güven sıralamasında 36'ncı sıradayız, AİHM'e başvuruda 1'inci sıradayız. OECD ve Avrupa ülkeleri arasında yüksek enflasyonda 1'inciyiz; gıda enflasyonunda OECD ülkeleri arasında açık ara zirvedeyiz. OECD ülkeleri arasında kadına şiddette yüzde 32'yle 1'inciyiz, çocuk yoksulluğunda yüzde 22,4'le 2'nciyiz. DİSK-AR'a göre geniş tanımlı işsizlikte Türkiye, yüzde 32'yle AB'nin 3 katı. Gerçekler ortada; evet, bunlar sizin eseriniz, sizin başarınız! Ülkeyi yönetemediğiniz gibi bütçeyi de yönetemiyorsunuz. Halk bu beceriksizliğinizi seçimde sizi 2'nci yaparak cezalandırdı. Sayın bakanlar, siz hala anlamadınız. Bu başarısızlıklar karşısında bir istifa dahi yok" diye konuştu.
ÇOCUK İŞÇİLİĞİ VE EĞİTİM
İktidarı ülkeyi yönetememekle suçlayan Coşar, başkanlık sisteminin sonuçlarının 'yokluk, yoksulluk, adaletsizlik ve liyakatsizlik' olduğunu belirtti. Özellikle çocuk ölümlerine dikkat çeken Coşar, "İktidarınızda çocuklar gıdaya erişemiyor, mimarı olduğunuz ekonomik krizde çocuk işçiliği artıyor. Bu yıl 85 çocuk işçi iş cinayetlerinde öldü, son iki yılda MESEM'de ucuz işçi olarak çalışan 17 çocuk hayatını kaybetti. Okul çağında çalışmak zorunda kalan çocuklar eğitimden ve hayattan koparılıyor. Bu ölümleri protesto eden gençler tutuklandı, sorumlu olan Milli Eğitim Bakanı hala görevinde" ifadelerini kullandı.
KADIN EMEĞİ VE AİLE POLİTİKALARI
Kadınların iş gücüne katılım oranının yüzde 36’da kaldığını ve yüzde 40’ının kayıt dışı çalıştığını belirten Milletvekili Aliye Coşar, "Dilovası'nda bir fabrikada güvencesiz çalıştırılan kadın ve çocuklar İŞKUR binasının 50 metre yanındaki fabrikada öldüler. Hem kadınların hayatı hem de kadın emeği yok sayılıyor. Adı 'aile' olan Bakanlığın 2026 yılı bütçesinin yüzde 1,26'sı kadının güçlenmesine ayrılmış, her yıl kadının güçlenmesi için ayrılan pay düşüyor. Gençler umutsuz, işsiz, yuva kuramıyor; evlenen de çocuk yapmıyor. Doğum oranı yüzde 1,48'e düşmüş, artık bu durum sizi de rahatsız etti 'Aile Yılı' ilan ettiniz. Siz bu ülkenin geleceğini de yok ediyorsunuz" dedi.
KKM VE KAMU-ÖZEL İŞ BİRLİĞİ ELEŞTİRİSİ
Bütçede vatandaşın değil 'faiz lobisinin' söz hakkı olduğunu öne süren Coşar, ekonomik verileri şu şekilde paylaştı: "Hazine garantileri ve borçlanma araçları doğru ve şeffaf kullanılmıyor. Resmi verilere göre 2022-2025 döneminde KKM'nin kamuya maliyeti 1 trilyon 470 milyar Türk lirası, bugünkü kurla 62 milyar doları aşmıştır. Birileri zengin oldu, bedelini vatandaş ödedi. Kamu-özel iş birliği projeleri için 2017-2025 yılları arasında firmalara 581,7 milyar Türk lirası ödeme yapılmıştır, önümüzdeki yıl bütçeden 238 milyar Türk lirası daha ayrılması öngörülmektedir. Tamamı döviz üzerinden verilen bu garantiler özel sektör için kazanç, kamu için ise kalıcı bir mali yük oluşturmuştur. Fakirden alıp zengine vermeyi adalet, kendinizi zenginleştirmeyi de kalkınma sandınız."
'ADALETİNİZ YOK AMA VİCDANINIZ DA MI YOK?'
Yargıdaki uygulamaları ve belediye başkanlarına yönelik tutuklamaları eleştiren Coşar, "31 Martta sandıkta kaybedenler 19 Mart yargı darbesiyle siyaseti dizayn ediyor. Cumhurbaşkanı adayımız Ekrem İmamoğlu başta olmak üzere, birçok belediye başkanımız gizli tanık mı yoksa gizli tanıdık mı demeliyiz, onların iddiaları yüzünden aylardır tutuklu. Antalya Büyükşehir Belediye Başkanımız Muhittin Böcek, Beylikdüzü Belediye Başkanımız Murat Çalık; hasta belediye başkanlarımız, hala tutuklu yargılıyorsunuz, süreci işkenceye dönüştürüyorsunuz. Muhittin Böcek'in kullandığı ilaç sayısı daha da arttı, sağlık sorunları daha da arttı. Tutukluluk bir tedbir olmaktan çıktı, cezanın kendisine dönüştü. Anladık, adaletiniz yok ama vicdanınız da yok" dedi.
'BU BÜTÇEYİ REDDEDİYORUZ'
Konuşmasının sonunda bütçenin toplumun hiçbir kesimine dokunmadığını belirterek reddettiklerini açıklayan Coşar, şu cümlelerle sözlerini bitirdi: "Bu bütçede emekli yok, asgari ücretli yok, emekçi yok, üniversiteli gençler yok, kadınlar yok, çocuklar yok, atanamayan öğretmen yok, barınma sorunu yok, Antalya'daki üretici yok, turizm işçisi yok. Sabah zamla uyanan, akşam eksilerek yatan milyonlarca insanız. İçinde halkın olmadığı bu bütçeyi reddediyoruz, bir avuç yandaş için hazırlanan bu bütçeyi reddediyoruz. Bu düzen değişecek, ilk seçimde değişecek. Demokrasi, adalet, insanca yaşam Cumhuriyet Halk Partisi iktidarında olacak. Biz buradayız; bu düzen değişecek, emeğin hakkı verilsin diye insan onuruna yakışır bir yaşam için buradayız."
