Günümüzde teknoloji, çocukların hayatlarının vazgeçilmez bir parçası haline geldi. Ebeveynler, çocuklarını sakinleştirmek, oyalamak ya da susturmak amacıyla tablet, cep telefonu gibi dijital cihazları kullanıyor. Ancak bu durum, uzmanlara göre çocukların duygusal, sosyal ve davranışsal gelişimini olumsuz etkileyebiliyor.
DUYGUSAL GELİŞİME ZARAR VERİYOR
Dijital dadılığın kısa vadede işe yarar gibi görünse de uzun vadede ciddi sorunlara yol açabileceğine dikkat çeken Antalya Yaşam Hastanesi’nden Uzm. Psikolog Anıl Yıldız, “Dijital dadılık, yani çocuğu sakinleştirmek, oyalamak ya da susturmak için telefon, tablet gibi ekranlara yönlendirmek, kısa vadede belki işe yarıyor gibi görünebilir. Fakat bu yaklaşım, çocuğun duygusal gelişimini olumsuz etkileyebilir. Çünkü her ağladığında ya da sıkıldığında çocuğa tablet verilirse, kendi duygularını tanıma ve bu duygularla başa çıkma becerisi gelişmez. Örneğin, öfke, hayal kırıklığı ya da can sıkıntısı gibi duygularını bastırmaya başlar. Halbuki bu tür duygularla baş etmeyi öğrenmesi gerekmektedir. Sonuç olarak, çocuk, duygusal anlamda daha kolay taşan, hemen sinirlenen ve kendini ifade etmekte zorlanan bir hale gelebilir” dedi.
EKRAN BAĞIMLILIĞI RİSKİ
Çocuğun daha sabırsız, çabuk sıkılan ve bekleyemeyen bir karakter gelişimine yol açabildiğini belirten Yıldız şu ifadelere yer verdi; “Çocukların teknolojik içeriklere olan ilgisi, genellikle hızlı, renkli ve sürekli uyarıcılarla dolu olmasından kaynaklanıyor. Bu tür içerikler, çocukları gerçek hayattaki daha sakin ve sabır gerektiren aktivitelerden uzaklaştırabiliyor. Dijital içerikler çok hızlı, renkli ve sürekli uyarıcı doludur. Bu yüzden çocuklar, gerçek hayattaki daha yavaş ve sabır gerektiren şeylere karşı sabırsız hale gelebiliyor. Çocuklar, her istediği hemen olsun isteyen, bekleyemeyen ve çabuk sıkılan bir hale gelebiliyor. Küçük yaşta ekrana alışan çocuk, ilerleyen yıllarda ekransız vakit geçirmek istemez. Oyun oynarken, yemek yerken hatta tuvalette bile telefon isteyebilir. Bu da, ekran bağımlılığına giden yolu açabilir. Bu tür alışkanlıklar çocukların gelişimi üzerinde olumsuz etkiler yaratabilir.”
‘SOSYAL BECERİLER GELİŞMİYOR’
Yıldız, “Ekran başında sürekli vakit geçiren çocuk, yaşıtlarıyla oynayarak öğreneceği paylaşma, sıra bekleme, empati kurma gibi becerilerden mahrum kalabilir. Gerçek sosyal ortamda ne yapacağına dair bir fikir sahibi olamayabilir. Sonuç olarak, bu çocuklar daha utangaç, içine kapanık veya sosyal becerilerde zorluk çeken bireyler olabilirler” dedi.
‘EBEVEYN OTORİTESİ ZAYIFLIYOR’
Dijital cihazların sürekli olarak çocukları susturmak için kullanılması, ebeveynlerin otoritesinin zayıflamasına neden olabildiğini vurgulayan Yıldız, “Tabletle susturulan çocuk, zamanla başka yöntemlerle yönlendirilememeye başlar. Çünkü her ağladığında tablet geliyor ya da yemek yersem çizgi film açılıyor gibi düşüncelere alışır. Bu da ebeveynin otoritesini zayıflatabilir. Ebeveyn, çocukla ilişkisini sağlıklı bir şekilde yönetemez duruma gelebilir” ifadelerini kullandı.
SAĞLIKLI ALTERNATİFLER
Dijital dadılığın yerine çocuklarla kaliteli zaman geçirmenin önemine vurgu yapan Yıldız şu ifadelere yer verdi; “Oyun oynamak, sohbet etmek veya kitap okumak gibi yöntemlerin daha sağlıklı ve kalıcı etkiler yaratabilir. Çocukların gelişimi açısından teknoloji ile dengeli bir ilişki kurmak çok önemli. Tablet yerine birlikte oyun oynamak, sohbet etmek, kitap okumak ya da sadece birlikte sessizce vakit geçirmek, çocuk üzerinde çok daha kalıcı ve sağlıklı etkiler yaratır.”
