Antalya’nın Kaş ilçesi Gökçeyazı Mahallesi’nde tespit edilen antik dönem kalıntıları, Kültür Varlıkları Koruma Bölge Kurulu kararıyla I. ve III. derece arkeolojik sit alanı ilan edildi. Ancak bölgede faaliyet gösteren bir mermer ocağı projesi, sit alanı tesciline ve bilirkişi raporlarının çevresel zararları ortaya koymasına rağmen çalışmalarına devam ediyor. Kaş Çevre ve Kültür Derneği Başkanı Ahmet Murat Akoy, alanın tahrip edildiğini ve hukuki sürecin halen devam ettiğini belirterek, “Tescilli ve dava süreci devam eden bir alanda şantiye kurulması hem hukuka hem kamu yararına aykırı. Bilirkişi raporu lehimize olmasına rağmen alanda çalışmalar devam ediyor. Hangi izinlerle bu işlemi yaptıklarını anlamış değiliz” dedi.
ANTİK KALINTILAR VE SİT ALANI TESCİLİ
Gökçeyazı Mahallesi’ndeki ormanlık alanda yapılan araştırmalarda, antik döneme ait yapı kalıntıları, sarnıçlar, işlikler ve seramik parçalar bulundu. Bunun üzerine Antalya Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğü, alanı I. ve III. derece arkeolojik sit alanı olarak tescilledi. Tescil sonrası taşınmazlara sit alanı şerhleri konulurken, uygulamalar durduruldu.
BİLİRKİŞİ RAPORU: MERMER OCAĞI ÇED’E TABİ
Kaş Çevre ve Kültür Derneği’nin açtığı davada yapılan bilirkişi keşfi raporu, mermer ocağı faaliyetinin çevresel, ekolojik ve sosyal açıdan ciddi zararlar doğuracağını ortaya koydu. Raporda öne çıkan tespitler şöyle:
Orman Mühendisliği Bulguları: Maden sahası devlet ormanı içinde yer alıyor ve yoğun orman örtüsü ile kaplı. Faaliyetin başlaması durumunda orman bütünlüğü bozulacak, flora ve fauna yok olacak, habitat tahribatı geri döndürülemez olacak.
Maden Mühendisliği Bulguları: Açık işletme yöntemiyle yılda yaklaşık 270 bin ton mermer üretimi planlanıyor. Projenin ekonomik verileri yetersiz bulunuyor.
Jeoloji ve Hidrojeoloji Bulguları: Saha, kırıklı ve çatlaklı kireç taşlarından oluşuyor. Yeraltı su sistemi Demre–Akçay alt havzası ile bağlantılı. Madencilik faaliyetleri su kalitesi ve debisini olumsuz etkileyebilir.
Bilirkişi heyeti, tüm bulguları değerlendirerek, “Proje orman ekosistemi, flora-fauna dengesi ve su kaynakları üzerinde geri dönüşü olmayan tahribat yaratacaktır. ÇED gerekli değildir kararı, bilimsel, teknik ve kamu yararı açısından uygun değildir” sonucuna vardı.
ŞANTİYE TESCİLLİ ALANDA KURULDU
Kaş Çevre ve Kültür Derneği Başkanı Akoy, konuyla ilgili şunları söyledi: “Mermer ocağı ruhsatı verilen alan yaklaşık 95,5 hektardı. Başvuru 24,5 hektar ile sınırlıydı ve Antalya Valiliği ‘ÇED gerekli değildir’ kararı verdi. Biz dava açtık ve bilirkişi raporu lehimize çıktı. Arkeolojik kalıntıları tescil ettirdik, alan I. derece sit alanı ilan edildi. Buna rağmen bir hafta önce firma temsilcileri alana şantiye kurdu. Kaymakamlığa gittik, işlem yapılmaması gerektiğini söyledik. Ancak firma evraklarının tam olduğunu iddia ediyor. Evrakları almak için talepte bulunduk ama henüz elimizde yok. Ne izinlerle şantiye kurduklarını anlamış değiliz. Yani, tescilli ve dava süreci devam eden bir alanın ortasında, tamamen hukuki belirsizlik içinde bir şantiye kurulması, hem hukuka hem kamu yararına aykırı bir durumdur.”
Akoy sözlerini şöyle sürdürdü: “Alan sadece doğa ve arkeolojik değerler açısından değil, yeraltı su kaynakları açısından da son derece hassas bir bölge. Proje bu haliyle hem doğayı hem tarihi yok ediyor. Ayrıca yerel halkın ve çevrecilerin görüşü alınmadan alınan kararlar, bölgenin geleceğini tehlikeye atıyor. Biz burayı korumak için tüm hukuki süreçleri yakından takip ediyoruz ve sürecin sonunda adaletin tesis edileceğine inanıyoruz. Burada yapılacak herhangi bir faaliyet, hem tarihi kalıntılara hem doğal yaşam alanlarına geri dönüşü olmayan zararlar verecektir. Bizim amacımız, sadece yasal haklarımızı kullanmak ve bölgenin korunmasını sağlamaktır.”
