Antalya Ticaret Borsası (ATB) kasım ayı olağan meclis toplantısında, Başkan Ali Çandır’ın yerine Başkan Yardımcısı Halil Bülbül konuşma yaptı. Bülbül, tarımın enflasyon ve iklim koşulları ile mücadele ettiğini ifade etti. Başkan yardımcısı Bülbül, ayrıca 2026 bütçesinde tarıma ayrılan payın gereğinden daha az olduğunun altını çizdi.

TARIMA AYRILAN BÜTÇE YÜZDE 1’İN ALTINDA

ATB Başkan Yardımcısı Halil Bülbül, 2026 bütçesinde tarıma ayrılan payın yetersiz olduğuna dikkat çekerek “2026 yılı bütçesinde, bir önceki yıla göre yüzde 28,5 artışla 18,9 trilyon TL gider, yüzde 26,5 artışla 16,2 trilyon TL gelir hedeflenmektedir. Bu çerçevede bütçeden tarıma ayrılan kaynak yüzde 25,8 artışla 880 milyar liraya çıkmaktadır. Bu tutarın içinde tarımsal destek programları için yüzde 24,4 artışla 168 milyar lira ayrılmıştır. Ancak gayrisafi millî hasılanın en az yüzde 1’i olması gerekirken, ayrılan pay yüzde 0,9 seviyesinde kalmaktadır. Yani tarımsal desteklerin bütçe içindeki payı yasal hedefle uyumlu değildir. Gerek bütçe görüşmelerinde gerek yıl içi ek bütçe ve ödenek aktarımlarıyla tarımsal desteklerin millî gelir içindeki payının artırılmasının olumlu olacağı kanaatindeyiz” dedi.

“HERKES DÖVİZ DÖNÜŞÜM DESTEĞİNDEN FAYDALANMALI”

Merkez Bankası’nın politika faizini %39,50’ye düşürmesini iş dünyası olarak olumlu karşıladıklarını belirten Bülbül, bu indirimin ticari kredi faizlerine hızlı ve güçlü biçimde yansımasını beklediklerini söyledi. Bülbül, “İhracatçılara verilen döviz dönüşüm desteğinin süresinin 30 Nisan 2026’ya kadar uzatılmasını yerinde buluyoruz. Ne var ki, gerçek kişi işletmeler de tüzel kişiliğe sahip firmalar gibi ihracat yapmakta ve bankalara aynı döviz taahhütlerini sunmaktadır; buna rağmen döviz dönüşüm desteğinden faydalanamamaktadır. Bu durum, ilgili işletmeler açısından rekabet gücünü zayıflatan haksız bir sonuç doğurmaktadır. Konunun değiştirilmesi için bugüne kadar gerek yazılı gerek sözlü girişimlerde bulunduk, ancak henüz somut bir yanıt alamadık. Üyelerimizden gelen yoğun talep doğrultusunda lobi faaliyetlerimizi kararlılıkla sürdüreceğiz” diye konuştu.

ANTALYA EKONOMİSİ TÜRKİYE’DEN DAHA KÖTÜ DURUMDA

Bülbül, Antalya ekonomisinin genel olarak Türkiye ortalamasının altında kaldığını belirterek “Turizm hareketliliği yüksek seyretmiş ve sezon uzamış olsa da bunun kentimize gelir ve katma değer yaratma verimliliği düşük olmuştur. Bu konuda sezon boyunca yakınmalar aldık. Açıklanan güncel veriler tespitimizi doğrulamaktadır. Ekim ayı itibariyle kurulan şirket sayısı ülkemizde %3 azalmışken, kentimizde %15 azalmıştır. Kapanan şirket sayısında ise Türkiye’deki %10’luk artışa karşılık, kentimizde %7’lik bir azalma olmuştur. Ticari hayatın öncü göstergesi olan çekle işlem hacmi de ülke ortalamasının altında kalmıştır. 2025 yılının ilk 10 ayında çekle işlem hacmi ülkemizde %25 artarken, kentimizde ancak %5 artış göstermiştir. Yıllık enflasyonla birlikte değerlendirildiğinde reel olarak işlem hacminin düştüğü görülmektedir” dedi.

GİRDİ MALİYETLERİNDEKİ ARTIŞ SÜRÜYOR

Halil Bülbül, tarımdaki enflasyon baskısının sürdüğünü belirterek şunları söyledi: “Tarımsal girdi maliyetlerindeki artış ne yazık ki devam etmektedir. Eylül ayındaki yıllık değişimlere baktığımızda; tohumda %33,33, enerjide %24,06, gübrede %51,78, tarım ilacında %17,40, veteriner hizmetlerinde %56,97, yem fiyatlarında %38,34 ve diğer kalemlerde %39,15 oranında artış görülmektedir. Eylül ayları itibarıyla bu seviyeler, hem aylık hem yıllık bazda 2022’den sonraki en yüksek oranlardır.”

İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ TARIMI TEHDİT EDİYOR

“Tarım sektörü bir yandan maliyet baskısı ve finansmana erişimde zorluk yaşarken, diğer yandan iklim değişikliği ve doğal afetlere karşı kırılganlık üreticimizi zorlamaktadır” diyen Bülbül, tarımın millî gelir içindeki payının gerilediğini ve bunun gıda fiyatlarını artıran temel unsurlardan biri olduğunu vurgulayarak, Bu gerileme, tarım ve gıda fiyatlarındaki yükselişi tetikleyen temel unsurlardan biridir. Tarım stratejik bir sektördür ve ülkemizin gıda güvenliği açısından kritik öneme sahiptir. Bu nedenle tarımsal üretimi koruyan, girdi maliyetlerini hafifleten ve sektörü yeniden büyüme patikasına taşıyacak politikalara her zamankinden daha fazla ihtiyaç duymaktayız” diye konuştu.

ANTALYA İHRACATI AZALIYOR

ATB Başkan Yardımcısı Halil Bülbül, Antalya’nın ihracat performansının Türkiye ortalamasının gerisinde kaldığını belirtti. Bülbül, “Son verilere göre toplam ihracat Türkiye’de yıllık %4,4 artarken, kentimizde %3,3 azalmıştır. Tarım ve gıda ihracatında da benzer bir tablo söz konusudur. Türkiye’de yıllık %0,4 azalışa karşılık, Antalya’da %1,2 azalma yaşanmıştır. Özellikle geçen yıldan bu yana düşük ihracat performansının en önemli nedenleri aşırı değerli TL ve yüksek maliyet enflasyonudur” diye konuştu.

YARIŞMAYI HATIRLATTI

Konuşmasının sonunda yaklaşan zeytinyağı kalite yarışmasını Bülbül sözlerini, “Barışın ve bereketin simgesi olan Dünya Zeytin Günü’nüzü kutluyorum. Antalya Tavşan Yüreği ve Manavgat Beylik gibi yerel çeşitlere sahip olan kentimiz, kadim bir zeytin üretim merkezidir. Bu yıl paydaşlarımızla birlikte ilkini düzenleyeceğimiz ‘Antalya Zeytinyağı Kalite Yarışması’ ile hem üreticilerimizi teşvik etmeyi hem de zeytinyağı kalitemizi en üst seviyeye taşımayı hedefliyoruz. Yarışmaya numune kabulü 1 Aralık 2025 tarihinde başlayacak olup, son başvuru tarihi 16 Ocak 2026’dır. Tüm üreticilerimizi ve üyelerimizi yarışmaya davet ediyorum” ifadeleri ile sonlandırdı.

Muhabir: Zafer Güvenç