Toplumların sosyal dengelerini altüst eden ve bireyleri yalnızlığa iten anomi kavramı, son yıllarda giderek daha sık gündeme geliyor. Yunanca kökenli olan ve “kuralsızlık, düzensizlik” anlamına gelen anomi terimi, sosyolojide ilk kez Fransız düşünür Emile Durkheim tarafından kullanıldı. Durkheim, bu kavramla birey ile toplum arasındaki normatif bağların kopmasını ifade ediyor.
‘BİREYİN YÖNÜNÜ KAYBETTİĞİ BİR RUH HALİDİR’
Ekonomik sıkıntılarla birlikte daha da belirginleştiğini ifade eden Talay, “Anomi, bireyin toplumla kurduğu bağların zayıfladığı, kuralların işlevsiz hale geldiği ve bireyin kendini çaresiz, yönsüz hissettiği bir durumu ifade eder. Gelecek kaygısı, belirsizlik ve güvensizlik duyguları bireyin ruhsal dengesini bozar. Bu durumda birey, sağlıklı kararlar vermekte zorlanır” diye konuştu.
Aynı iş yerinde çalışan çiftlerin risk altında olduğunu vurgulayan Talay, “Ekonomik zorluklara rağmen her iki bireyin de çalışıyor olması önemli bir mücadeleyi gösterse de, özellikle aynı sektörde çalışmak büyük bir duygusal yük getiriyor. Aynı iş yerinde çalışan çiftlerin, iş ve özel hayat sınırları bulanıklaşıyor. Bu durum, çiftin yaşadığı gerilimlerin eve taşınmasına neden olur ve ilişkideki desteğin yerini çatışma alabilir” şeklinde konuştu.
‘KURALLAR KAYBOLDUĞUNDA BİREY KONTROLSÜZLEŞİR’
Toplumsal kuralların zayıflamasıyla bireylerin yön duygusunu yitirdiğine dikkat çeken Talay, “Kişi, toplumla uyum içinde kalmasını sağlayan kuralların geçersiz olduğunu hissettiğinde, duygusal dayanıklılığı zayıflar. Bu da öfke, saldırganlık ve yalnızlaşma gibi yıkıcı tepkilere yol açabilir” dedi.
‘SUÇ ORANLARINI DA ARTIRABİLİR’
Anomi kavramının sözlük anlamının “kuralsızlık” olduğunu vurgulayan Talay, “Toplumsal kuralların geçersizleşmesiyle bireyler yasaları yok saymaya başlar. Bu süreç suç oranlarının artmasına kadar varabilir. Bu yüzden anomi, sadece bireysel bir ruh hali değil, toplumsal bir krizdir” dedi.
TALAY: ETKİLERİ ÇOK DERİN
Anominin çok yönlü bir kavram olduğunu söyleyen Talay şu ifadelere yer verdi; “Birçok filozof ve sosyolog bu kavram üzerine farklı tanımlar getirmiştir. Ancak hepsinin ortaklaştığı nokta, anominin bireyi toplumdan koparan, kuralsızlıkla birlikte ruhsal ve sosyal çöküşe sürükleyen bir süreç olduğudur. Toplumsal düzenin ve bireysel ruh sağlığının korunması adına anomiye yol açan koşulların fark edilmesi ve bu alanlarda önlem alınması gerekiyor. Anomiyi sadece bireysel bir sorun gibi görmemek, toplumsal bir uyarı sinyali olarak ele almak gerekir.”
