Günümüzde sakin ve göz alıcı bir atmosferiyle öne çıkan Antalya'nın kalbinde, tarih kokan Kırk Merdiven, adını 1671-72 yıllarında kenti ziyaret eden ünlü gezgin Evliya Çelebi'nin anlatılarından almış. Bu taş basamaklar, Antalya'nın geçmişine uzanan bir köprü vazifesi görmüş, Mısır ile dönemin Antalya’sı arasındaki yoğun ticaretin izlerini taşımış.
TİCARETİN İZLERİ: VENEDİKLİLER
Kırk Merdiven'in tarih sahnesine çıkışı, 15. yüzyılda Venediklilerin kenti işgal etmesiyle başlar. O dönemde, limanın stratejik önemi nedeniyle inşa edilen bu 44 taş basamak, günümüzde hala Yat Limanı ile Kaleiçi arasında önemli bir geçiş noktası. Venediklilerin elinden geçmiş bir eser olarak Kırk Merdiven, ticaretin izlerini hala taşıyor.
KAYBOLAN BİR KAPI: BÜYÜK LİMAN KAPISI
Merdivenlerin en üst noktasında yer alan ve Kaleiçi'ne girişi sağlayan anıtsal kapı ne yazık ki zamanla kaybolmuş. Evliya Çelebi'nin tanımladığı Büyük Liman Kapısı, önemli bir geçiş noktasıydı. Bugün ise sadece anlatılarda varlığını sürdüren bu kapı, geçmişin hüzünlü bir yitirilmişliği olarak hatırlanıyor.
LİMAN DUVARLARI VE AKROPOL
Kırk Merdiven, Yat Limanı'nın ortasında, kale surlarının liman tarafındaki uzantısı boyunca sergiliyor muazzam bir mekansal dansı. Bu basamaklar, yerleşimin kuzey bölümünün akropolüne doğru yönlendiriyor ve geçmişin ihtişamını günümüze taşıyor. Liman duvarları boyunca uzanan bu merdivenler, Antalya'nın tarihi dokusunu adım adım keşfetmeye davet ediyor.
ERKEN BİZANS DÖNEMİ KABARTMASI
Kırk Merdiven'in tarihi zenginliklerinden biri, Erken Bizans Dönemi'ne ait bir kabartmadır. Antalya Müzesi'nde korunan bu eser, başında Yunanca Gabriel yazısı bulunan kanatlı bir melek figürünü içeriyor. Olasılıkla Panhagia Kilisesi'ne ait olan bu kabartma, Cebrail'in sağ elindeki madalyon içinde muhtemelen Osmanlı Dönemi'nde yazılmış ‘Allah’ ifadesini barındırır.
Kırk Merdiven, taş basamaklardan ibaret değil elbette, Antalya'nın zengin tarihini yansıtan bir anıt. Her basamak, geçmişin hikayelerini anlatır ve bu tarihi şehir, Kırk Merdiven'in her bir taşında saklıdır. Bugün, bu merdivenler adeta zamanın dokusunu taşıyor ve Antalya'nın kalbindeki tarih mirası ziyaretçilerini büyülemeye devam ediyor.
