Afyonkarahisar’a bağlı Bolvadin ilçesi, zengin tarihi geçmişiyle dikkat çeken önemli yerleşim alanlarından biri. Tarihi kaynaklara göre bölgedeki ilk yerleşim izleri M.Ö. 3000’li yıllara kadar uzanıyor. Hitit, Frig, Lidya, Pers, Roma ve Bizans gibi pek çok medeniyete ev sahipliği yapan Bolvadin, tarih boyunca stratejik önemiyle bilindi. Antik Çağ’da Polybotum adıyla anıldığı bilinen Bolvadin, Roma ve Bizans dönemlerinde önemli bir askeri ve ticari merkez olarak kullanıldı. Hristiyanlık tarihinde de özel bir yere sahip olan ilçe, erken dönem kiliseleri ve nekropol alanlarıyla arkeolojik açıdan değer taşıyor.
1071 Malazgirt Meydan Muharebesi’nin ardından Selçukluların Anadolu’ya girmesiyle birlikte Bolvadin, Türk hakimiyetine geçti. İlçe, Anadolu Selçuklu Devleti ve daha sonra da Hamitoğulları Beyliği yönetiminde gelişimini sürdürdü. 1390 yılında Osmanlı topraklarına katılan Bolvadin, özellikle tarım ve hayvancılıkla ön plana çıktı. Osmanlı döneminde önemli bir kaza merkezi olan ilçe, 19. yüzyılda Afyonkarahisar’a bağlı olarak idari yapısını sürdürdü. Cumhuriyet’in ilanıyla birlikte Afyonkarahisar’ın merkez ilçelerinden biri hâline gelen Bolvadin, bugün de kültürel dokusunu koruyan ender Anadolu yerleşimlerinden biri olarak biliniyor.
PEKİ, BOLVADİN İSMİ NEREDEN GELİYOR?
Bolvadin’in adıyla ilgili çeşitli görüşler bulunsa da, en yaygın kabul gören yorumlar hem etimolojik hem de tarihsel temellere dayanıyor. Tarihsel kaynaklarda Bolvadin’in antik dönemde Polybotum olarak anıldığı ifade ediliyor. Bu adın zamanla halk arasında değişerek Bolvadin şekline dönüştüğü görüşü, tarihçiler arasında güçlü bir şekilde dile getiriliyor. Polybotum, Yunanca kökenli bir kelime olup, ‘çok bereketli yer’ ya da ‘bol ürün veren ova’ anlamına geliyor. Bu anlam, Bolvadin’in verimli tarım arazileri ve sulak alanlarla çevrili doğasıyla da örtüşüyor. Bir başka görüşe göre ise Bolvadin ismi, Türklerin Anadolu’ya yerleşmesinden sonra şekilleniyor. Bazı kaynaklar, bol ve vadin kelimelerinin birleşiminden türediğini, bu ifadenin ise ‘bol vadi’ ya da ‘verimli vadi’ anlamına geldiğini savunuyor. Öte yandan halk arasında anlatılagelen bir rivayete göre bölgede yaşamış eski bir beyin adı olan Bolvadin Beyi’nden esinlenilerek ilçeye bu adın verildiği de ileri sürülüyor. Her ne kadar bu rivayet tarihi belgelerle netleştirilememiş olsa da halk arasında sıkça dile getirilen bir anlatı olarak varlığını koruyor.
