Modern ilişkilerde, özellikle dijitalleşmenin etkisiyle daha görünür hale gelen sağlıksız davranış biçimleri psikolojik açıdan ciddi riskler barındırıyor. Uzmanlar, son yıllarda romantik ilişkilerde sıkça karşılaşılan "gaslighting", "ghosting" ve "love bombing" gibi manipülatif tutumların bireylerin ruh sağlığını olumsuz etkilediğini belirtiyor. Uzman Psikolog Anıl Yıldız, bu kavramların ilişkilerde giderek daha fazla yer bulduğuna dikkat çekerek, duygusal şiddetin bu yeni yüzlerine karşı toplumun bilinçlenmesi gerektiğini vurguladı.
‘GERÇEKLİK ALGISI İLE OYNANIYOR’
İlk olarak "gaslighting" kavramını ele alan Yıldız, “Gaslighting, kişinin gerçeklik algısının bilinçli ve sistematik bir şekilde sarsılmasıdır. Bu manipülatif davranış biçiminde kişi, kurbanının kendisinden şüphe etmesini sağlar. Örneğin, sen bunu uyduruyorsun, hiç öyle bir şey demedim, hafızan seni yanıltıyor gibi ifadelerle kişinin olayları yanlış hatırladığına veya abarttığına inanması sağlanır. Bu süreçte kurban kendine olan güvenini kaybetmeye başlar, zamanla gerçeklik algısı bozulur ve manipülatöre daha bağımlı hale gelir. Gaslighting genellikle duygusal şiddetin bir parçasıdır ve uzun vadede ciddi psikolojik zararlar verebilir” ifadelerini kullandı.
‘ANİDEN KAYBOLMAK PSİKOLOJİK TRAVMAYA YOL AÇABİLİR’
Bir diğer yaygın ilişki problemi olan "ghosting"e de değinen Yıldız şu ifadelere yer verdi; “Ghostlamak, bir ilişkide kişinin aniden, açıklama yapmadan tüm iletişimi kesmesi anlamına gelir. Bu davranış genellikle mesajlara cevap vermemekle başlar, aramalara dönmemek ve sosyal medyada yok saymakla devam eder. Ghostlanan kişi, neyin yanlış gittiğini bilmeden ortada kalır ve bu belirsizlik hali yoğun stres, kaygı ve özgüven problemlerine yol açabilir. Ghosting çoğu zaman duygusal olgunluktan kaçmanın bir yolu olarak görülür. Kişi sağlıklı bir kapanış yapma yerine ortadan kaybolmayı tercih eder” dedi.
‘AŞIRI SEVGİ GÖSTERİSİ İLE MANİPÜLASYON’
"Love bombing" konusunu değerlendiren Yıldız, “Love bombing, ilişkinin ilk evrelerinde karşı tarafı aşırı ilgi, övgü ve sevgiyle adeta bombardımana tutma davranışıdır. Kişi, karşısındakini hızlıca etkilemek, güvenini kazanmak ve bağımlı hale getirmek için yoğun ilgi gösterir. Sürekli mesajlar, abartılı iltifatlar, ani evlilik teklifleri ya da aşırı fedakarlıklar bu davranışın parçası olabilir. İlk başta çok romantik görünen bu tutum, zamanla kontrol etme, kıskançlık ve manipülasyonla devam edebilir. Love bombing genellikle narsistik kişiliklerde görülür ve partneri duygusal açıdan hızlıca bağlayıp daha sonra kontrol altına alma amacı taşır” diye konuştu.
‘SAĞLIKSIZ DAVRANIŞLARA KARŞI DUYARLI OLUN’
Bu üç davranış biçiminin de sağlıklı olmayan ilişki dinamiklerine işaret ettiğini söyleyen Yıldız, “Bu tür durumlara maruz kalan kişiler yaşadıkları hisleri küçümsememesi gerekiyor. Bu tür davranışlara karşı farkındalık geliştirmek önemli. Güvendiğiniz kişilerle yaşadıklarınızı paylaşın ve gerekirse bir uzmandan psikolojik destek alın. Sağlıklı bir ilişki, karşılıklı saygı, açıklık ve duygusal güven üzerine kuruludur” dedi.
