Akaryakıta zam gelmeye devam ediyor. 25 Ekim’de motorine gelen 3,05 TL’lik zammın ardından bu gece bir zam daha pompaya yansıyacak ve motorine bu geceden itibaren 2,07 TL zam yapılacak. Söz konusu zamların üretimden lojistiğe kadar tüm kalemlere yansıması bekleniyor. 2025 yılının ocak ayında motorin 47 lira iken kasım ayının başında 55,47 liraya yükseldi. Söz konusu zammın yüzde 17’nin üzerinde olduğu varsayıldığında, akaryakıt zammının yanı sıra elektrik, gıda ve sağlık harcamalarına gelen artışlar da düşünüldüğünde vatandaşın durumu gözler önüne seriliyor.
TEMEL GİRDİ: AKARYAKIT
Tarladan sofraya uzanan zincirin neredeyse her aşamasında akaryakıt kullanıldığını belirten uzmanlar, bu artışın hem üreticiyi hem de tüketiciyi zorlayacağını vurguluyor. Türkiye Ziraatçılar Derneği Antalya Şube Başkanı Abdurrahman Özcan, özellikle mazot maliyetinin üretimi tehdit eden boyutlara ulaştığını ifade etti. Mazot fiyatlarındaki artışın üretici için katlanılamaz hale geldiğini belirten Özcan, “Çiftçi tarlasını sürecek, ürününü sulayacak, gübreleyecek, ilaçlayacak… Bütün bu süreçlerin temel girdisi mazot. Artık bir depo mazot doldurmak bile çiftçiye büyük yük. Bu koşullarda üretime devam etmek her geçen gün daha da zorlaşıyor” dedi. Özcan, bazı üreticilerin yüksek maliyet nedeniyle tarlasını boş bıraktığını vurgulayarak, “Üretici üretimden uzaklaştıkça pazarda ürün azalacak, fiyatlar daha da artacak. Bu zinciri kırmak için acil önlem alınmalı” diye konuştu.
DESTEK ŞART
Artan akaryakıt maliyetinin sadece üretimi değil, lojistik süreci de etkilediğini ifade eden Özcan, “Tarladan pazara kadar ürün taşımacılığı mazotla yapılıyor. Nakliye giderleri yükseldiğinde bu fark doğrudan ürün fiyatına ekleniyor. Bu da vatandaşa zam olarak yansıyor” dedi. Özcan, gıda enflasyonunun önlenebilmesi için desteklerin artırılması gerektiğini belirterek, “Devletin üreticiye doğrudan mazot desteği vermesi şart. Ayrıca gübre, ilaç ve yem gibi girdilerde de vergi indirimi yapılmalı. Aksi halde hem üretici hem tüketici daha da zor durumda kalacak” ifadelerini kullandı.
RAFLAR BOŞ KALACAK
Ziraat Mühendisleri Odası Antalya Şube Başkanı Ali Top da akaryakıt artışının zincirleme bir krize sebep olacağını ifade etti. Top, “Bu bir kriz başlangıcı olabilir. Kriz sadece üreticiyi vuracak bir kriz değil. Üretici maliyetin altında kalmazsa daimî tarım işçileri ve mevsimlik işçiler için de iş yok demektir. Bu insanlar tümüyle hayatlarını tarımdan kazanıyorlar. Doğal olarak gelemeyecekler. Bu insanları farklı bölgelere, tarım bölgelerine taşıyarak geçimini sağlayan kişiler para kazanamayacak. Ürünleri paketleyen, ambalajları üreten, tarım ürünlerinin lojistiğini sağlayan firmalar gelir kaybına uğrayacak. Pazarlarda bu ürünleri satacak pazar esnafının tezgâhı, manavların vitrinleri, marketlerdeki raflar boş kalacak” diye konuştu.
