Bu yıl birçok doğal afet, çiftçiyi zor durumda bıraktı. Bahar aylarında yaşanan ve son yılların en büyük tarımsal afeti olarak nitelendirilen dondan sonra, bu kez de Antalyalı çiftçiyi dolu vurdu. Antalya’nın meyve üretim merkezlerinden biri olan Serik’te yaşanan dolu yağışı, çiftçinin bir yıllık emeğini adeta paramparça etti. Serikli çiftçiler, yaşanan dolu afetinden sonra gözyaşlarını tutamadılar.
Dolu yağışı sebebiyle gözyaşlarını tutamayan bir Serikli üretici, “Burada felaket oldu. Meyvelerimiz bitti. Arabaların camları bile kırıldı. Felaketi yaşadık. Bütün bahçem mahvoldu,” ifadeleriyle üzüntüsünü dile getirdi.
Söz konusu afetlerde yaşanan kayıplar, TÜİK istatistiklerine de yansıdı. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) yayınladığı ve henüz Serik’teki dolu afetinin kayda alınmadığı 2025 yılının ilk bitkisel üretim tahmini moralleri bozdu. Zirai don başta olmak üzere kuraklık, aşırı yağış ve dolu gibi sık görülen felaketler, bitkisel üretimde sert düşüşe neden oldu. Rakamlara bakıldığında, özellikle meyve ürünlerinde yüzde 60’a varan oranlarda üretim kaybı olduğu görülüyor.
MİLYONLARCA TON KAYIP VAR
Bitkisel üretim 1. tahminine göre, tarla ürünleri olan tahıllar ve diğer bitkisel ürünlerde %5,3; sebzelerde %1,7; meyveler, içecek ve baharat bitkilerinde ise %24,4 oranında azalma olacağı tahmin edildi. Buna göre, yaklaşık üretim miktarlarının tahıllar ve diğer bitkisel ürünlerde 71,4 milyon ton; sebzelerde 33 milyon ton; meyveler, içecek ve baharat bitkilerinde ise 21,4 milyon ton olarak gerçekleşeceği öngörüldü. İlk tahmine göre meyvelerde 7 milyon ton, tahıllar ve diğer bitkisel ürünlerde 4,1 milyon ton ve sebzelerde 600 bin ton kayıp var.
ÇOK CİDDİ ZARAR EDECEKLER
Konu ile alakalı Ekspres’e açıklamalarda bulunan Ziraat Mühendisleri Odası Antalya Şube Başkanı Ali Top, “Don krizi üreticiyi çok ciddi bir darboğaza sürükleyecek. Çünkü çiftçiler, üretim yok diye her yıl yaptıkları işlemleri bırakamayacaklar. Çiftçi, ilaçlamadan sürüme, gübrelemeden bakıma kadar her şeyi yapmak zorunda. Meyve olsa da olmasa da üretici bunu yapmak zorunda. Bu da çiftçinin gelir-gider tablosunda büyük dengesizliklere neden olacaktır. Çünkü üretici, kurtardığı ürüne bakmak zorundadır. Ürünlerin bir kısmı telef oldu diye kalanları da boş veremez. Bu da üretici için çok ciddi maddi zarar demektir” dedi.
KRİZ ÇOK DERİN
Yaşanan afetlerden sonra yaz aylarına girmemize rağmen meyve fiyatlarının yüksek olacağını ifade eden Ali Top, “Bugün pazara, markete çıktığınızda en çok bulunan meyvelerin kilogram fiyatı bile 65-70 TL bandında seyrediyor. Enflasyonun farkındayız ancak bu mevsimde bu fiyatlar yine de çok abes. Bu, krizin ne denli büyük olduğunun ve önümüzdeki günlerde meyvenin durumunun nasıl olacağının en net göstergelerinden birisidir” dedi.
