'Antalya'nın akciğeri' olarak adlandırılan, 25 bine yakın ağacın bulunduğu 2 milyon 630 bin metrekarelik zeytinliği koruma altına alan Antalya Ticaret Borsası (ATB), 15 yıldır bu alanda zeytin ve zeytinyağı üretiminin yanında Antalya'ya özgü bir zeytin türü olan tavşan yüreği zeytini ve zeytinyağıyla ilgili de önemli çalışmalar gerçekleştirdi. ATB Başkanı Ali Çandır ve yönetimi, ilk olarak 2018 yılında Türk Patent ve Marka Kurumu'ndan 'Antalya Tavşan Yüreği' ismiyle bu zeytin için coğrafi işaret tescili aldı.
YAĞI İSPANYA'DA TAHLİL ETTİRİLDİ
2021 yılında Antalya'ya özgü tavşan yüreği zeytininden elde edilen zeytinyağı, İspanya Cordoba Üniversitesi'nde tahlil ettirildi. Tahlil sonucunda tavşan yüreği zeytinyağındaki oleokantal oranının, dünyadaki zeytinyağı türleri içinde en yüksek orana sahip olduğu belirlendi.
ZEYTİN ÜRETİMİ BU YIL DÜŞTÜ
Bu yılın zeytin ve zeytinyağı sezonunu değerlendiren ATB Başkanı Ali Çandır, zeytin üretiminde rekoltede yaklaşık yüzde 30-35'lik düşüş yaşandığını belirterek, "Zeytin tanelerinin küçüklüğü, yine iklimsel nedenlerden dolayı söz konusu yağ verimi de biraz düşmüş durumda. İklimden, aşırı sıcaklardan, yağmurun geç gelmesinden kaynaklı rekoltede düşüş var. Şu anda Antalya genelinde 50 bin ton civarında zeytin hasadı olacağını tahmin ediyoruz. Bu zeytinlerin de sofralık ve yağlık olarak satılacağını düşünüyoruz" dedi.
ZEYTİNYAĞI FİYATLARI
Bu yıl normal zeytinyağı litre toptan satış fiyatının 230- 250 TL civarında olduğunu ifade eden Ali Çandır, "Bu da yaklaşık 350-400 lira gibi perakendede bir fiyat yapar. Antalya'nın coğrafi işaret tescili aldığımız tavşan yüreği zeytini ise her ne kadar sofralık da olsa bu üründen biz yağ da çıkartıyoruz. Diğer ürünler yaklaşık 5 kilogram civarında 1 litre yağ verirken, bu üründen 14 kilogramdan 1 litre yağ elde ediyoruz" diye konuştu.
SINIRLI MİKTARDA ÜRETİLİYOR
2021 yılında İspanya Cordoba Üniversitesi'nde tavşan yüreği zeytinyağını tahlil ettirdiklerini dile getiren Ali Çandır, "İçerdiği polifenol oranı diğer yağlara göre 3-4 katı fazla. Tahlil sonucunda tavşan yüreği zeytinyağındaki oleokantal oranının, dünyadaki zeytinyağı türleri içinde en yüksek orana sahip olduğu belirlendi. Bilim insanları da bunların kanser önleyici etkisi olduğunu ifade ediyor. Tavşan yüreği zeytinimizden de bu sene sınırlı miktarda zeytinyağı sıkımı yapmış durumdayız. Sınırlı miktarda üretimi olduğu, çok daha kaliteli ve sağlıklı olduğu için fiyatı da farklı. Bu yıl litresi 1500 TL civarında satışa sunuluyor" dedi.
İLAÇ GİBİ ZEYTİNYAĞI
Diğer yandan tavşan yüreği zeytinyağının tahlil sürecinde yer alan Ankara Üniversitesi'nden Prof. Dr. Mücahit Taha Özkaya, o dönem şu değerlendirmede bulunmuştu: "Tavşan yüreği ve beylik zeytin çeşitleriyle kara zeytin tipinin kusursuz üretilmiş natürel sızma zeytinyağı, önemli bazı minör bileşenler açısından, 2 sezon ve farklı lokasyonlardan numuneler alınarak test edilmiştir. Bu çalışmayla tavşan yüreği zeytin çeşidi için daha önce yürütmüş olduğumuz projede oleokantal seviyesi, yüksek zeytin çeşidi olarak verilen bilgi doğrulamıştır. 191 mg/kg gibi çok yüksek bir oleokantal seviyesine sahip tavşan yüreği zeytin çeşidinden üretilen kusursuz natürel sızma zeytinyağı ilaç gibi kullanılabilmektedir. Antalya bu fırsatı değerlendirmelidir."
