Son yıllarda artan iklim değişikliği vakalar ve küresel ısınmanın ürkütücü boyutlara gelmesi devletleri ciddi önlemler almaya itti. Bu bağlamda Türkiye’de de geçtiğimiz aylarda binalardaki enerji verimliliği hakkında bir yönetmelik yayınlandı.
Ancak bu tarz sadece yönetmelik ile çözülemeyecek, toplumsal kültür zemininde gerçekleşecek değişimlerde, oluşması gereken kültürün öncüsü sivil toplum kuruluşları oluyor. Bu noktada Makina Mühendisleri Odası Antalya Şubesi üzerine düşen görevi yerine getirmeye hazırlanıyor. Konu ile alakalı Ekspres’e özel açıklamalarda bulunan Akdeniz Üniversitesi Öğretim Üyesi ve Makina Mühendisleri Odası Antalya Şube Başkanı İbrahim Atmaca, oda binasının bu dönüşüme öncülük etmesi için hazırlıklara başladıklarının altını çizdi.
YENİ BİNALARIN NSEB OLMASI ZORUNLU
Başkan İbrahim Atmaca, “Yakın zamanda, 19 Şubat 2022 tarihinde “Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” yayınlanmış, yönetmelikte yüksek enerji performansına ve aynı zamanda belli oranda yenilenebilir enerji kullanımına sahip olan bina “Neredeyse Sıfır Enerjili Bina (NSEB)” olarak tanımlanmıştır. Yönetmelik ile neredeyse sıfır enerjili bina uygulamaları 2023 yılında devre girmiş olsa da 2025 yılına kadar toplam yapı ruhsatı 5.000 metrekare ve üzeri olan binaların, 2025 itibariyle ise 2.000 metrekare ve üzeri olan binaların, neredeyse sıfır enerjili bina olarak inşa edilmesi zorunlu tutulmuştur. Neredeyse sıfır enerjili bina kapsamındaki yapıların 2023 yılı itibariyle enerji kimlik belgesindeki enerji performans sınıfının “B sınıfı” veya daha iyi olması zorunlu tutulurken, aynı zamanda bu tip binaların birincil enerji gereksiniminin en az yüzde beşi oranında yenilenebilir enerji kullanımına sahip olması da zorunludur. Yenilenebilir enerji kullanımındaki bu oran yaklaşan 2025 yılı itibarıyla ise yüzde 10 olacaktır. Bu kapsamda neredeyse sıfır enerjili binalara ilişkin farkındalığı arttırmak, örnek bir binayı kamuoyu bilgisine sunabilmek için Makine Mühendisleri Odası Antalya Şube yönetim kurulu olarak bir karar aldık ve bu doğrultuda çalışmalarımız başlattık” dedi.
BİNALARDA KONTROLSÜZ ENERJİ KULLANIMI VAR
‘Ülkemizde enerji en temel anlamda sanayi ve bina sektöründe harcanmaktadır’ diyen Profesör Doktor İbrahim Atmaca, “Enerji, bir malın birim maliyetinde önemli bir yüzde teşkil ettiğinden dolayı, pazarda daha rekabetçi olabilme açısından sanayici enerji verimliliği yönünden gerekli önlemleri çok hızlı almaktadır. Ancak bina sektöründe enerji kullanımının daha kontrolsüz olduğunu görebilmekteyiz. Özellikle kullanıcı sayısının fazla ve profilinin değişken olduğu, kontrolü zor olan alışveriş merkezleri, okullar, hastaneler, oteller, ofis binaları gibi kamu ya da özel hizmet binalarında enerjide tasarruf kullanıcıya bırakılmamalı, tedbirler baştan alınarak, kullanılan enerji sürekli takip edilmelidir. Artık “Neredeyse Sıfır Enerjili” bina kavramı da yönetmeliklerimize girmiştir. Sıfır enerjili bina denildiği zaman binanın kullandığı enerjinin çatıda güneş elektriği ile üretilecek olması gibi yaygın ancak hatalı bir bilgi söz konusudur. Halbuki yönetmeliklerimizde “Neredeyse Sıfır Enerjili” bina yüksek enerji performansına ve aynı zamanda belli oranda yenilenebilir enerji kullanımına sahip olan bina olarak tanımlanmaktadır. Yani öncelikle tasarrufa yönelik tüm tedbirler alınarak binada yüksek enerji performansı sağlanmalı sonrasında ise geri kalan kullanım güneş elektriği gibi yenilenebilir enerji ile sağlanmalıdır” diye konuştu.
BİNAMIZ ÖRNEK BİNA OLACAK
Başkan Atmaca, “Antalya’da ‘neredeyse sıfır enerjili’ örnek bir bina için kollarımızı sıvadığımızı söyleyebiliriz. Bu kapsamda MMO Antalya Şube Yönetimi olarak çalışmalarımıza hız vererek, ilk olarak binamızın enerji ihtiyacını azaltacak tasarruf tedbirlerini aldık. Binamızda cam cephe fazla olduğundan öncelikli tedbirimiz gölgelendirme materyallerini kullanmak oldu. Binanın hem ısıtmasında hem de soğutmasında VRF dediğimiz değişken gaz debili inverter kompresörlere sahip sistemler kullanılmaktadır. Tüm ünitelerin bakımlarını en üst seviyede yaptırarak sistemin en yüksek verimde çalışmasını sağladık. Sistemin otomasyonunda da birtakım ayarlamalar yaptık. Gereksiz ısıtma ya da soğutmaya yer vermemek için odaların yazın 24 santigrat derecenin altına, kışın ise 24 santigrat derecenin üzerinde sıcaklıklara ayarlanmasının önüne geçtik. Bina havalandırmasını ısı geri kazanımlı olacak şekilde düzenledik. Aydınlatmada led ampullere geçiş sürecini başlattık. Böylece mevcut tüketimlerimizi yaklaşık yüzde 20 mertebesinde düşürdük. Arda kalan enerjinin teminini ise çatıya kuracağımız güneş enerjisi santrali ile sağlayacağız” dedi.
PROJELER HAZIR
“Aldığımız tüm tedbirler sonrası binanın arda kalan enerji kullanımı için gerekli üretimi kendi çatımızda kuracağımız güneş santrali ile sağlayacağız” ifadelerini kullanan Başkan İbrahim Atmaca, “Kurmayı planladığımız güneş santralimiz yaklaşık 74 kilovat pik güce sahip olacak. Düz teras çatımızın yaklaşık 750 metrekaresine kuracağımız bu sistem ile yılda yaklaşık 100 bin kilovatsaat üretim yapmayı planlıyoruz. Bu da binamızın yıllık yaklaşık tüketimini rahatlıkla karşılıyor. Yapacağımız yatırımın kendisini 5 yıla kalmadan geri ödeyeceğini öngörüyoruz. Her ne kadar yatırımın geri ödeme sürelerini analiz etmiş olsak da bu projede temel amacımız kar etmek değil neredeyse sıfır enerjili örnek model bir binayı Antalya kamuoyuna sunmaktır” diyerek sözlerini sonlandırdı.
