ANTALYA Ekspres Gazetesi'nden Selim Çelik'in haberine göre, Antalya Ekspres Gazetesi’nin gündeme getirdiği süt-yem takası baskısı, çiftçiyi mağdur etmeye devam ediyor. Sütü elinde kalan üreticiye yem fabrikaları, sütünü Ulusal Süt Konseyi’nin belirlediği taban fiyattan daha aşağıda bir rakama alacaklarını beyan ediyor. Bunun karşılığında bir de çiftçinin ihtiyacı olan hayvan yemini kendilerinden almasını zorunlu kılıyorlar. Söz konusu bu işleyiş hem çiftçiyi mağdur ediyor hem de piyasa koşullarını olumsuz etkiliyor. “Kirli ticaret” olarak nitelendirdiği süt-yem takası konusunda daha önce Ekspres’e açıklamalarda bulunan Antalya Ticaret Borsası (ATB) Meclis Üyesi ve Türkiye Yem Sanayicileri Birliği Yönetim Kurulu Üyesi Nuri Büyükselçuk, söz konusu takas sisteminin Rekabet Kurumu tarafından mercek altına alınması gerektiğini ifade etti.
ÇAĞRIDA BULUNMUŞTU
Büyükselçuk, “Süt maalesef çok yavaş gidiyor. Süt fabrikalarının depoları dolu. Dolayısıyla süt üretiminde ve satışında bir arz-talep dengesizliği söz konusu. Bu nedenle fabrikalar tok alıcı konumundalar. Ulusal Süt Konseyi’nin verdiği bir süt satış fiyatı var. Bu fiyatı by-pass etmek için süt-yem takası denilen, bence ticari olarak hiç etik olmayan ve Rekabet Kurulu’nun mutlaka üzerine gitmesi gereken, üreticinin de bir türlü kurtulamadığı bir sistem var” ifadelerini kullanmıştı.
REKABET KURULU AÇIKLAMA YAPTI
Bu işleyişin gündem olmasının ardından Rekabet Kurumu çağrıya karşılık vermiş ve süt-yem takası yapan işletmeleri tespit edeceğini, gerekli cezaları uygulayacağını açıklamıştı. Kurul ayrıca aldığı kararla sanayicilerin bazı kurallara uymasını zorunlu hale getirdiğini beyan etti. Rekabet Kurumu tarafından yapılan açıklamada, “Üreticiler yem almaya zorlanamayacak, gönüllü olarak yem almak isteyen üreticiye marka veya miktar dayatılmayacak ve ‘Çiğ Süt Üretim Sözleşmesi’nde yer alan vade, taban fiyat, prim, parite ve gönüllülük maddelerine uyulacak” ifadelerine yer verildi. Kurul, aksi durumda sanayicilere Kanun’un 17. maddesi uyarınca idari para cezaları uygulanacağını duyurdu. Ayrıca ilgili firmalara, üreticilerin bu konudaki haklarını içeren bilgilendirme metnini tüm çiğ süt üreticilerine iletmeleri de şart koşuldu.
HALA ETKİNLİĞİ SÜRÜYOR
Ancak bu hamleye rağmen, süt ve yem piyasasında “kirli ticaret” olarak nitelendirilen süt-yem takasının önüne geçilebilmiş değil. Sektör kaynakları, Rekabet Kurulu’nun yaptığı incelemeler neticesinde süt-yem takasında çiftçi üzerindeki baskının hâlâ giderilemediğini ifade ediyor. Çok sayıda firmaya açılan incelemelere rağmen, sütyem takasının piyasadaki etkinliği henüz kırılabilmiş değil.
MEVZUAT AÇIKLAMAKLA OLMUYOR
Antalya Ticaret Borsası Meclis Üyesi Hüseyin Simav ise, “Bu yaptırımların ve denetimlerin iyi disipline edilmesi lazım. Takipsiz olursa, eski düzen devam eder. Bunun yanında daha önce yapılanları düşününce bu hamlenin tutmasına dair umudumuz da çok yok. Zira önceki olaylardan dolayı güvenimiz kırılmış durumda. Saha araştırmalarının iyi yapılıp, sadece açıklamalarla ve mevzuatları bildirmekle değil, eyleme geçilip cezai müeyyideler uygulanmakla bunların önüne geçilebilir” dedi. Simav sözlerini, “Henüz piyasada bir gelişme yok ancak önümüzdeki aylarda umudumuz az da olsa, gelişmeleri takip edeceğiz” diyerek sonlandırdı.
