Turizm Databank’tan veri uzmanı Erol Karabulut, 2025 yılının ilk 6 ayına ilişkin turizm verileriyle ilgili açıklamalarda bulundu. Karabulut, toplam turist sayısında yüzde 2’ye yakın düşüş yaşanmasına rağmen, gelirlerde yüzde 7,5’lik artışın dikkat çekici olduğunu ancak bu artışın yabancı turistlerden değil, yurtdışında yaşayan vatandaşlardan kaynaklandığını vurguladı.
“Altı aylık toplam turizm geliri 25,5 milyar doları geçti. Fakat yabancı turistlerin harcamalarında neredeyse hiçbir artış yok,” diyen Karabulut, “Buna karşılık, yurtdışında yaşayan vatandaşlarımızdan elde edilen gelir yaklaşık yüzde 15 arttı. Asıl gelir artışını sağlayan onlar oldu,” ifadelerini kullandı.
‘ARTMAMIŞ BİLE OLABİLİR’
Karabulut, ortalama gelir artışının yüzde 7,5 düzeyinde olmasının yanıltıcı olduğuna işaret ederek, “Eğer vatandaş gelirleri yüzde 14,9 artmışsa ve ortalamada yüzde 7,5 elde ediliyorsa, bu tablo bize şunu gösteriyor: Yabancı turistten elde edilen gelir artmamış bile olabilir” dedi. Turizm gelirlerinin kaynağı konusunda Bakanlık açıklamalarını da eleştiren Karabulut, “Yabancıdan katkı yok, vatandaşlardan büyük bir artış var ama hâlâ rekor söylemi sürdürülüyor. Bu ciddi bir çelişki” diye konuştu.
GELİR PAYINDA DENGELER DEĞİŞTİ
Karabulut’un aktardığına göre, toplam gelir içinde yabancı turistlerin payı yüzde 82’den yüzde 80’e gerilerken, vatandaşların payı yüzde 17’den yüzde 19’a yükseldi. Karabulut, “Bu değişim bile tek başına tabloyu özetliyor. Yurtdışındaki vatandaşlar olmasa gelirde büyüme sağlanamazdı” dedi.
Gelir kalemlerine dair detaylar da dikkat çekici. Karabulut’un verdiği bilgilere göre, 6 aylık dönemde kişisel harcamalar yüzde 6 artarken, paket tur harcamaları yüzde 12 yükseldi fakat bu artışta da çarpıcı bir ayrım var. “Vatandaşların paket tur harcamaları yaklaşık yüzde 50 azaldı. Buna karşın yabancıların paket tur harcamaları yüzde 14 arttı,” diyen Karabulut, şu değerlendirmeyi yaptı: “2025’in gelir artışı iki ayaklı: Vatandaşların bireysel harcamaları ve yabancıların tur şirketleri aracılığıyla yaptığı toplu ödemeler. Yani doğrudan gelen yabancının katkısı sınırlı.”
Açıklamasının sonunda resmi söylemlere karşı uyarıda bulunan Karabulut sözlerini, “Rakamların detayına bakmadan yapılan her ‘rekor’ açıklaması, kamuoyunu yanıltmaktan başka bir şey değil. Gerçek tabloyu ancak dağılımı analiz edince görebiliriz” ifadeleriyle tamamladı.
