Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’nın özellikle rahim ağzı kanserini önlemeye yardımcı olarak bilinen HPV aşısının “ücretsiz olacağı” yönündeki planlama içinde olduklarına ilişkin açıklamasının üzerinden bir yıla yakın bir zaman geçti. Ancak, henüz HPV aşısı ücretsiz hale getirilmedi. Uzmanlar, rahim ağzı kanserinin Dünya Sağlık Örgütü’nün, ‘Aşıyla yok edilecek kanser türü’ görüşüne işaret ederek, toplum sağlığı için uzun zamandır talep edilen ücretsiz aşı uygulamasının hayata geçirilmesi gerektiğini belirtiyor.
Konuyla ilgili açılan davalara işaret eden uzmanlar, kadınlara, ‘Aşı olun ve dava açın’ çağrısında bulunuyor. Antalya merkezli Önce Çocuklar ve Kadınlar Derneği, HPV aşısı ücretlerinin iadesi talebiyle dava açtı. Açılan davayı kazanan dernek yaptığı açıklamada “HPV aşısı ücretsiz olsun mücadelemiz kapsamında, aşı ücretinin iadesi talebiyle açtığımız bir davamız daha mahkeme tarafından kabul edildi, yine kazandık. Aşımız ulusal aşı takvimine alınana dek mücadeleye devam edeceğiz” ifadelerine yer verdi.
30 davanın olduğu ve 2’sinin kabul edildiği davada aradan geçen 1 yılın ardından dernek tekrar bir açıklama yaparak Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’ya seslendi. Yapılan açıklamada “İlaçlara 25 Aralık tarihinden itibaren yüzde 25 zam geleceği resmi gazetede açıklandı. Son zamla birlikte şu an toplam maliyeti 7 bin 725 TL olan HPV aşısı, yaklaşık 10 bin lira olacak. Bakana bu kadar oyalama yeter diyoruz ve kendisini verdiği sözü tutmaya çağırıyoruz” ifadelerine yer verildi.
Türkiye’de her yıl binlerce kadını etkileyen Rahim Ağzı (Serviks) kanseri, 2022 Sağlık Bakanlığı verilerine göre 100 bin nüfus içinde yıllık görülme oranı 4.2 ile ülkemizde en sık görülen onuncu kanser türü olarak öne çıkıyor. Tıbbi Onkoloji Uzmanı Prof. Dr. Hasan Şenol Coşkun, Rahim Ağzı kanserinin başlıca sebeplerinden birinin Human Papilloma Virüs (HPV) enfeksiyonu olduğunu belirterek, “HPV’nin cinsel yolla bulaşan hastalıklar arasında en yaygın olanlarından biri olması, bu virüsle mücadelede alınacak önlemlerin önemini gösteriyor. Dünya genelinde pek çok ülkede HPV aşısının çocukluk çağı aşı takvimine dâhil edilmiştir.
Kız çocuklarının adet görme yaşı olarak belirlenen bir yaş aralığında bu aşının başlanması gerekiyor. Bazı ülkelerde ise sadece kız çocuklarına değil, aynı zamanda erkek çocuklarına da bu aşının uygulanması yönünde önerilerde var. HPV aşısının ayrıca yaşa bağlı olmaksızın her yaştan kadına uygulanması gerekiyor. Türkiye’de görülen Rahim Ağzı kanseri vakalarının azaltılması ve toplumun sağlığının korunması adına HPV aşısının önemi büyük. Düzenli sağlık kontrolünden geçen her kadının HPV aşısı olması ve bu sayede Rahim Ağzı kanserine karşı güvende olmaları demektir.
Dünya Sağlık Örgütü’nün belirtiği görüşüne göre, rahim ağzı kanserinin aşıyla yok edilebilecek bir kanser türü arasında yer alıyor. 30 yaşını aşmış her kadının, 5 yılda bir HPV sinir taramasından önerilen bir taramadır. Kadınlar, bu taramaları ücretsiz olarak yapabilirler. Sağlıklı bir toplum için bilinçli ve özenli adımlar atmamız, Rahim Ağzı kanseri gibi önemli sağlık sorunlarına karşı etkili bir koruma sağlamamıza yardımcı olacaktır” şeklinde konuştu.
Dünyada, 100’den fazla ülke de HPV aşısının ücretsiz olarak kadınlara uygulandığını belirten Eczacı Cem Kılınç, Türkiye’de ise tek bir doz aşısının bin 850 lira ila 2 bin 400 lira arasında değiştiğine dikkat çekerek, “HPV’ye karşı korunmak isteyen bir kadının belirli bir perdiyodik arayla 3 doz bu aşıyı uygulaması gerekmektedir. Kanser riskine karşı bu aşıyı uygulamak isteyen bir kadının 4 veya 9 tipe karşı tercih edeceği aşıya göre, yaklaşık 5 bin 500 lira ile 7 bin lira arasında bir rakamı gözden çıkarması gerekiyor. 25 Aralık’tan itibaren ilaçlara gelecek zamla birlikte bu rakamlarda daha da yukarı çıkacak. Uzun zamandır bu aşısının ücretsiz olması yönünde talep var. Talepler karşısında geçtiğimiz yıl Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, HPV aşısının ücretsiz olarak aşı takvimine alınacağını belirtmesine rağmen hala bu hayata geçirilmedi. Bütçe Plan Komisyonunun da konuyla ilgili görüşmelerde, yerli HPV aşısı üreteceğiz ifadeleri de yer aldı. Söz verilse de uygulanmada değişen bir şey olmadı” dedi. HPV aşısı cebinden karşılamak zorunda kalan kişilerin, Sosyal Güvenlik Kurumu’na (SGK) aşı ücretini ibraz ederek geri alabileceğini belirten Eczacı Kılınç, “Bu aşıyı olan kişiler, aşı olduktan sonra ellerindeki belgeyle SGK’ya başvurmaları gerekiyor.
Ücretin kişiye geri ödenmesine dair, 30 gün içinde SGK’dan bir cevap gelmesi gerekiyor fakat bu cevap genelde gelmiyor. Bu durumda, İş Mahkemesine dava açılarak ücretin iadesi talep edilebilir. Bununla ilgili açılmış davalar var. Açılan dava ise yaklaşık 8 ay sonrasında karara bağlandı. Mahkeme, HPV aşı ücretlerinin kişilere yasal faiziyle geri ödenmesine hükmetti. Diğer yandan bu kararın emsal olması açısından da ayrıca bir önemi olduğunu düşünüyorum” ifadelerini kullandı.
Rahim Ağzı (Serviks) kanseri Sağlık Bakanlığı’nın 2022’de yayınlanan 2018 kanser istatistiklerine göre 100 bin nüfus içinde yıllık görülme oranı 4.2 ile Türkiye’de en sık görülen onuncu kanser türü olduğunu belirten Tıbbi Onkoloji Uzmanı Prof. Dr. Hasan Şenol Coşkun, “Dünya’ya baktığımızda bu kanser türü ilk 5 içinde yer aldığını görüyoruz. Human Papilloma Virüs (HPV) enfeksiyonu en sık rastlanan cinsel yolla bulaşan hastalıklar arasında yer alıyor.
Bu nedenle dünyada ki pek çok ülke HPV aşısını artık bunu çocukluk çağı aşı şemasının içerisinde yer alıyor. HPV aşısına başlangıç olarak önerdiğimiz yaş aralığı kız çocuklarında adet görme yaşı olarak belirlenmiştir. Bazı ülkelerde yalnızca kız çocuklarına değil aynı zamanda erkek çocuklarına da uygulanması yönünde önerilerinin de olduğunu görüyoruz. Yaştan bağımsız olarak bu aşıyı olmamış her yaştan kadınında bu aşıyı olmaları gerekmektedir” dedi.
