Doğu Anadolu Bölgesi’nin önemli yerleşimlerinden biri olan Tatvan, tarihi boyunca birçok medeniyete ev sahipliği yaparak stratejik konumunu hep korudu. Bitlis’in batısında, Van Gölü’nün hemen kıyısında yer alan ilçe, coğrafi özellikleri, doğal zenginlikleri ve kültürel birikimiyle biliniyor. Tatvan’ın tarihi, Urartular dönemine kadar uzanıyor. Bölgede yapılan arkeolojik kazılarda, bu uygarlığa ait izlere rastlamak mümkün. Daha sonra sırasıyla Persler, Romalılar, Bizanslılar ve Araplar gibi birçok medeniyetin hâkimiyetine giren Tatvan, 11. yüzyılda Selçukluların Anadolu’ya girişiyle birlikte Türk hakimiyetine geçti.
Osmanlı döneminde sancak merkezi olarak önemli bir idari ve askeri görev üstlenen Tatvan, özellikle İpek Yolu güzergâhında bulunması nedeniyle ticari hareketliliğin de merkezi oldu. 20. yüzyılda demiryolu bağlantısının kurulmasıyla birlikte ekonomik anlamda daha da gelişti. Günümüzde Tatvan, Bitlis’in en büyük ilçesi olmasının yanı sıra; Nemrut Dağı, Krater Gölü, Ahlat Selçuklu Mezarlığı gibi doğal ve tarihi zenginlikleriyle turizm potansiyeli taşıyor.
PEKİ, TATVAN İSMİ NEREDEN GELİYOR?
Bitlis’in en büyük ve en bilinen ilçesi olan Tatvan, adını Van Gölü kıyısındaki stratejik konumuyla birlikte tarih boyunca taşıdığı birçok medeniyetin izlerinden alıyor olabilir ancak Tatvan isminin kökeni hakkında net ve kesin bir bilgi bulunmamakla birlikte farklı görüşler öne çıkıyor. En çok kabul gören rivayet Tatvan isminin Farsça kökenli ‘Tat’ ve coğrafi bir isim olan ‘Van’ kelimelerinin birleşiminden oluştuğu yönünde. Bu yoruma göre ‘Tat’ kelimesi, yerleşik halkı ifade ederken, ‘Van’ kelimesi ise Van Gölü’ne gönderme yapıyor. Bu bağlamda, Tatvan ismi ‘Van Gölü kıyısındaki yerleşim’ anlamına geliyor. Bazı tarihçiler ise Tatvan’ın adının, bölgede binlerce yıl boyunca hüküm süren Urartu, Pers, Roma ve Bizans gibi uygarlıkların dilinden gelen eski yer adlarının zamanla halk dilinde evrilmesiyle oluştuğunu savunuyor. Bu görüşe göre, Tatvan ismi tarih boyunca pek çok kez değişikliğe uğrayarak bugünkü şeklini almış olabilir.
