Arkeologlar, sadece antik alanların, yerleşimlerin, tarihi yapıların, eski eserlerin, tiyatroların, hamamların değil, aynı zamanda suyun, toprağın, dağın, yeşilin, ağacın, kurdun, kuşun, o coğrafyada ne varsa, hepsinin koruyucusu, bekçisidir. Daha doğrusu; öyle olmalıdır. Yazıya niye böyle girdik; anlatalım. Geçen hafta, Termessos antik kentinde karşılaştığımız, bize eşlik eden, önümüze düşen, arkamızdan gelen, bizimle birlikte antik kenti dolaşan tilkiyi kaleme almıştık. Acayip sevimli bir hayvan… Fotoğrafını gören hayran oldu.
TAŞ OCAKLARI YOK EDİYOR
Yazıdan sonra çokça arayan oldu. Arayanlardan biri de yayıncı-yazar Nezih Başgelen. Kültürel mirasın yanı sıra, çevrenin, doğanın korunması için de mücadele veren isimlerden biri. Bölgede tarih ve çevre katliamına yol açacak Finike-Kalkan Otoyol Projesi’ne karşı yürütülen mücadelenin öncülerinden. Bu mücadeleyi gündemde tutmak için de çırpınıyor. Taş ocaklarının, mermer katliamının, otoyolların doğayı katlettiği vurgulayan Başgelen, en büyük darbeyi de tilkilerin yediğini, doğal alanları yok olduğu için beslenemediklerin, öldüklerini aktardır. Çaresiz kalan tilkiler, tıpkı yaban domuzları gibi, yerleşimlere iniyor, insanların arasına karışıyor.
MİLLİ PARK TİLKİYİ TANIYOR
Tilkilerin evcilleşme sırasında olduğunu, önümüzdeki 50 yıllık süreçte evlerimize dahil olacakları yönündeki görüşleri, tezleri önceki yazıda özetledik. Bizim tilki de bunu gösteriyor. Nezih Başgelen yazıyı okuduktan sonra kazı ekibiyle görüşmüş. Termessos Milli Parkı’nda iki tilki yavrusunun yaralı bulunduğunu, rehabilite edildikten sonra doğaya salındığını, bu tilkinin onlardan biri olabileceğini söylemişler. Çok mümkün. Çünkü insana çok alışkın, kaçmayan, yanımızdan ayrılmayan, araya mesafe koymayan bir tilkiydi bu.
TİLKİNİN ADI ‘ALKETAS’ OLDU
Nezih Başgelen bir isim de verdi tilkiye: Alketas… Termessos’un ünlü isimlerinden, tarihi kimliklerinden, kahramanlarından biri Alketas. Kazı Başkanı Mustafa Koçak’ın da sıcak baktığı bir öneri gündeme geldi. Tilkiye sağlık kontrolü, veteriner denetimi yapılıp, kazı ekibi tarafından beslenecek. Termessos’un maskotu olacak yani. Düşünsenize, Termessos’a gidiyorsunuz ve sizi oralarda koşturan, boynunda ‘Alketas’ yazılı isimlik olan bir tilki karşılıyor. Bizim tilki… Koruma altında, gözümüzden bile sakındığımız bir tilki.
HER KAZI EKİBİNE BİR HAYVAN
Hem Antalya’nın, hem Termessos’un tanıtımını yapacak, aynı zamanda kültürel mirasın, tarihi alanların, doğanın, çevrenin, ormanların, yeşilin, suyun, toprağın korunması yönünde mesajlar veren bir tilki. Farkındalık yaratacak, örnek olacak bir canlı. Hem başka kazılarda başka hayvanların da korunmasına, sahiplenilmesine, karavana ortağı yapılmasına örnek olacak, hem de kültürel mirasın bir bütün olduğunu, tarihi anıtların, alanların, eserlerin doğal ortamdan ayrı düşünülemeyeceğini, kopartılamayacağını, birlikte korunması gerektiğini gösterecek. Eğer bu proje gerçekleşirse, Antalya’ya yeni bir maskot geliyor.
